- پس از جنگ جهاني اول (1914-1918 ) دولت عثماني فروپاشيد. كشورهاي جديدي از جمله عراق پا به عرصه وجود نهاد .عراق به مدت 12 سال به قيموميت انگستان در آمد . سرانجام پس از مبارزات بسيار عراق در سال 1932 به استقلال كامل دست يافت . اين در حالي بود كه اختلافات مرزي بين ايران و عثماني به اختلافات بين ايران و عراق تبديل شد.

- در اسفند ماه سال 1353 ه.ش. در اجلاس سران اپك در الجزاير با ميانجيگري رئيس جمهور وقت الجزاير قراردادي بين ايران و عراق منعقد شد اين قرار داد به قرارداد 1975 الجزاير معروف است .از طرف عراق اين قرار داد را صدام امضاء كرد.مرز آبي بين ايران و عراق در اين قرارداد خط تالوگ معرفي شده است.  

  – صدام (رئيس جمهور و فرمانده نيروهاي مسلح عراق ) در 26 شهريور 59 نمايندگان مجمع ملي عراق را شب هنگام فرا خواند و پس از سخنراني مفصلي  لغو قرارداد 1975 راكه خود امضاء كرده بود اعلام كرد و سپس در مصاحبه تلويزيوني آنرا در مقابل چشمان بينندگان پاره كرد. (ص 79)

– در ساعت 12:00 به وقت بغداد در روز 31 شهريور 59 نيروي هوايي ارتش بعث با 192 فروند هواپيماي جنگنده بمب افكن  مراكز حساس  شهرهاي مهم كشورمان را مورد حمله قرار دادند. (ص 74)

  – در سپيده دم روز اول مهر 59 ارتش بعث با تهاجم زميني و عبور از خطوط مرزي بطور رسمي جنگ گسترده زميني را عليه كشورمان آغاز كرد و در روزهاي آغازين جنگ توانست به بسياري از  اهداف خود دست يابد. (ص 79)

– در پاسخ به حمله هوايي دشمن  نيروي هوايي كشورمان در 1 مهر ماه 59 (يك روز پس از حمله هوايي گسترده دشمن )با 140 فروند هواپيماي بمب افكن  پايگاه هاي مهم عراق را مورد حمله قرار دادند. (ص 90)

- همسويي بني صدر، نهضت آزادي، ليبرالها و مقابله آنها با نيروهاي انقلاب و پيرو خط امام و حمايت بني صدر ازمنافقين موجب شد امام خميني او را از فرماندهي كل قوا عزل و متعاقب آن مجلس به عدم كفايت سياسي وي راي داده و سرانجام امام خميني عزل بني صدر را از رياست جمهوري نيز بپذيرند.و سرانجام در لباس زنانه و بکمک برخی عتاصر وابسته نیروی هوایی به پاریس متو اری شد.

 - سازمان مجاهدين خلق (منافقين) كه ازاوايل انقلاب اقدام به جمع آوري سلاح و تشكيل تيم هاي مخفي كرده بود  در 30/3/60 اقدام به راه انداختن يك راهپيمايي خشونت بار و غير قانوني تحت عنوان حمايت از رئيس جمهور كرد كه موجب به خاك و خون كشيده شدن عده ايي ازپيروان خط امام شد .بدين ترتيب منافقين عليه نظام اعلان چنگ مسلحانه كردند.

 – منافقين پس از اعلان جنگ مسلحانه در 30 خرداد 60 اقدام به ترور شخصيت هاي برجسته انقلاب نمودند از آن جمله در 6 تير 60 اقدام به ترور حجت الاسلام سيد علي خامنه ايي (رهبر معظم فعلي) در مسجد ابوذر تهران نمودند و فرداي همان روز(7 تير 60)  اقدام به انفجار دفتر مركزي حزب جمهوري اسلامي در چهار راه سرچشمه تهران كردند كه به شهادت 72 تن از جمله  بهشتي شد .  و دو ماه بعد(8 شهريور 60) اقدام به انفجار دفتر نخست وزيري  نمودند كه منجر به شهادت رجايي و باهنر شد.

- عزل بني صدر تحولات مهمي در وقايع جنگ داشت چهار عمليات ناموفق در زمان فرماندهي وي موجب از دست رفتن روحيه رزمندگان شده بود .پس از عزل بني صدر  اولين عمليات موفقي كه رزمندگان اسلام در ( 21 خرداد 60 ) اجرا كردند عمليات "فرمانده كل قوا  خميني روح خدا" بود كه موجب شد روحيه از دست رفته رزمندگان دوباره احيا شود. (ص 101)

  – عمليات ثامن الائمه در 5 مهر 60 بمنظور شكستن حصر آبادان صورت گرفت . اين عمليات موجب شد آبادان پس از 349 روز از محاصره ارتش بعث خارج شود.(ص 109)

 – در 8 آذر ماه 60 عمليات طريق القدس بمنظور آزاد سازي شهر بستان و روستا هاي تابعه تا رسيدن به مرزبين المللي بود با موفقيت به اجرا درآمد . امام خميني در پيامي  اين عمليات را فتح الفتوح ناميدند.

 – در 2 فروردين 61 عمليات فتح المبين مجب آزاد سازي بخش وسيعي از خاك كشورمان شد بطوري كه شهر هاي شوش ، انديمشك و دزفول از برد توپخانه دشمن خارج شد. (ص 112)

 – عمليات بيت المقدس در 10 ارديبهشت 61 بمنظور آزاد سازي خرمشهر آغاز شد و در 3 خرداد 61 خرمشهر پس از 23 روز نبرد بالاخره آزاد شد . استحكامات دشمن بقدري نفوذ ناپذير بود كه امام خميني در مورد آن فرمودند "خرمشهر را خدا آغاز كرد"

- در بهمن ماه سال 64 عمليات بزرگ و غرور آفرين والفجر 8 در منطقه فاو به وقوع پيوست.رزمندگان اسلام با عبور از رودخانه عريض اروند دشمن را غافلگير كرده و مقاومت آنها را در هم شكستند .علاوه بر تصرف شهر مهم و استراتژيك فاو قطع ارتباط دريايي عراق ، نيروي دريايي عراق به محاصره در آمد. 

-در سال 65 عملياتهاي  كربلاي 4 و كربلاي 5 بوقوع پيوست . اگرچه با همكاري دستگاه هاي جاسوسي غربي كربلاي 4 ، لو رفت و دشمن تصور كرد ده ها هزار نفر از رزمندگان اسلام را به شهادت رسانده است اما هوشياري فرماندهان موجب شد به سرعت عقب نشيني كرده و عمليات كربلاي 5 را طرحريزي كنند.عمليات كربلاي 5 از منطقه شلمچه به سمت بصره آغاز شد . نبرد بسيار سنگيني در اين منطقه به وقوع پيوست بر خلاف عملياتهاي قبلي پيشروي بسيار سخت بود.اين عمليات ضربه سهمگيني به دشمن وارد كرد بطوريكه بعد از اين عمليات سازمانهاي بين المللي ادامه جنگ را به نفع صدام نديده و به فكر پايان جنگ افتادند. شالوده اصلي قطع نامه 598 پس از اين عمليات بسته شد.

 -          دشمن برای توسعه جنگ و وادار کردن جمهوری اسلامی ایران برای توقف اقدامات نظامی به استفاده وسیع از عوامل شیمیایی ، حملات وسیع هوایی و موشکی به شهرها و منابع حساس ،و جنگ نفتکش ها روی آورد. در این راستا تهران در اسفند 66 با موشک زمین به زمین مورد هدف قرار گرفت .( ص 140)

-          سه هدف عمده عراق از بمباران شهرهای کشورمان عبارت بود از :

-     با وجود اينكه قطعنامه 598 در تاريخ 29 تير ماه 66 صادر شد و خواسته هاي ايران در آن لحاظ شده بود از جمله براي اولين بار از تعيين متجاوزصحبت شده  بود  اما با وجود اين ابتدا اين قطعنامه  مورد پذيرش طرفين ايران و عراق قرار نگرفت . ايران اعتقاد داشت بايد بندهاي قطعنامه جابجا شود يعني بند تعيين متجاوزبايد قبل از بند  آتش بس درج شده باشد .

-         ايران پس قريب به يك سال تعلل قطعنامه 598 را پذيرفت رئيس جمهور وقت ايران با ارسال نامه ايي به دبير كل سازمان ملل در تاريخ 27 تير ماه 67 اعلام كرد " ايران تصميم گرفته است كه رسما قطعنامه 598 را بخاطراهميتي كه براي حفظ جان انسانها ،  برقراري عدالت و صلح و امنيت منطقه ايي و بين اللمللي قائل است ، بپذيرد "

-         با وجود اينكه ايران قطعنامه 598 را رسما (در تاريخ 28/4/67)پذيرفت وخود را آماده پذيرش آتش بس كرده بود ، سه روزبعد در تاريخ 31 تير ماه 67  ارتش بعث عراق با استفاده از تسليحات ممنوعه  از سه محور حمله سراسري  و گسترده ايي را عليه كشورمان آغاز كرد بسياري ازشهرهاي مرزي ايران دوباره سقوط كرد خرمشهر، آبادان  و حتي  اهوازمورد تهديد جدي دشمن قرار گرفت اما دفاع سرسختامه نيروهاي مردمي و نظامي پس از پيام امام خميني ، دشمن را وادار به عقب نشيني و سرانجام قبول قطعنامه كرد . مقامات عراقي درتاريخ 15 مرداد ماه 67 در نامه ايي به دبير كل سازمان ملل رسما اعلام كردند : "عراق نيز با آتش بس موافقت مي كند" بدين ترتيب  از طرف دبير كل سازمان ملل تاريخ 29 مرداد 67 زمان برقراري آتش بس اعلام شد.

-حدودا  5 روز پس از پذيرش قطع نامه 598 ازسوي كشورمان در تاريخ 3/5/67 در حالي كه هنوز قطع نامه از سوي عراق پذيرفته نشده بود منافقين با عبور از مرز خسروي خود را به قصر شيرين و سپس به سرپل ذهاب رساندنداين عمليات كه فروغ جاويدان نام گرفت از حمايت نيروي هوايي ارتش بعث برخوردار بود.

- عمليات مرصاد پس از سد كردن پيشروي  ستون نفاق در 4/5/67 بمنظور انهدام دشمن در حوال شهر اسلام آباد به وقوع پيوست . در اين عمليات پيروزمندانه نزديك به 1523 نفر از منافقين كشته و 2300 نفر زخمي و 305 نفر اسير شدند.و اكثر امكانات آنان نابود و يا به غنيمت رزمندگان اسلام در آمد.

 ادامه دارد